Vì sao nông nghiệp có giá trị cao nhất nhưng vẫn bị xem là ‘kèo dưới’?12 cây Chè cổ thụ đầu tiên của tỉnh Thái Nguyên được vinh danh Cây Di sản Việt Nam Học viện Y - Dược học Cổ truyền Việt Nam bổ nhiệm 10 Phó Giáo sư năm 2025 Nhân lực Nông nghiệp 4.0: ‘Lấp đầy’ khoảng trống bằng nỗ lực đa bên Nghiên cứu đề xuất giải pháp quản lý ô nhiễm “dầu khó nhận biết” được đánh giá cao

Trao đổi - Phản biện » Kinh tế

Thứ hai, 15/12/2025, 05:01:10 AM (GMT+7)

Nhân lực Nông nghiệp 4.0: ‘Lấp đầy’ khoảng trống bằng nỗ lực đa bên

(16:21:52 PM 11/12/2025)

(Tin Môi Trường) - Xoay quanh câu chuyện “cung – cầu” lao động, TS Trần Đình Lý - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm TPHCM (NLU) - Phó Chủ tịch Hội Marketing Việt Nam đã có cuộc trò chuyện

>> Vì sao nông nghiệp có giá trị cao nhất nhưng vẫn bị xem là ‘kèo dưới’? >> Ông Trần Đức Thắng làm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường >> Các Hội viên và tổ chức Hội VACNE cần nỗ lực đăng ký thực hiện các nhiệm vụ NCKH trong thời kỳ mới >> Viện Nghiên cứu Bông và Phát triển Nông nghiệp Nha Hố đẩy manh hợp tác quốc tế >> Thống nhất tên gọi Bộ Nông nghiệp và Môi trường sau hợp nhất hai bộ

Nhân[-]lực[-]Nông[-]nghiệp[-]4.0:[-]‘Lấp[-]đầy’[-]khoảng[-]trống[-]bằng[-]nỗ[-]lực[-]đa[-]bên

TS Trần Đình Lý - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm TPHCM (NLU) - Phó Chủ tịch Hội Marketing Việt Nam.

- Thưa ông, trước phản hồi của một số doanh nghiệp về việc sinh viên hiện nay dù nắm vững lý thuyết nhưng còn khoảng cách nhất định về năng lực công nghệ, nhà trường nhìn nhận vấn đề này ra sao?

- Trước hết, tôi cho rằng phản ánh của doanh nghiệp là góc nhìn rất đáng trân trọng và là tín hiệu tích cực cho giáo dục đại học. Khi thị trường đặt yêu cầu rõ, nhà trường càng có động lực để cải thiện.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận khách quan: phần lớn sinh viên hiện nay đã tiếp cận công nghệ nhanh hơn trước rất nhiều. Một số hạn chế vẫn còn, nhưng đó chỉ là những hiện tượng cục bộ, không nên phóng đại thành “mặt bằng chung”. Truyền thông nên phản ánh đúng bản chất để tránh tình trạng “một vài trường hợp nhỏ nhưng bị đẩy lên quá xa”.

Về phía NLU, chúng tôi không chờ đợi thị trường nhắc nhở, mà chủ động chuyển đổi chương trình theo hướng thực chiến – công nghệ hóa. Chúng tôi tăng mạnh các học phần AI ứng dụng, IoT, dữ liệu nông nghiệp, tự động hóa, GIS, blockchain truy xuất nguồn gốc. Bên cạnh đó là mô hình studio – lab – field giúp sinh viên vừa học, vừa làm, vừa thử nghiệm ngoài thực địa.

Đặc biệt, doanh nghiệp được mời tham gia vào quá trình đánh giá năng lực. Thực tế, nhiều sinh viên từ năm hai đã có sản phẩm, mô hình công nghệ hoặc dự án khởi nghiệp. Điều quan trọng là tất cả các bên – nhà trường, doanh nghiệp và chính sinh viên – đang cùng nỗ lực, và hiệu quả đang cải thiện rõ rệt.

Đại diện các doanh nghiệp lớn ghé thăm Trường Đại học Nông Lâm TPHCM.

- Nông nghiệp 4.0 hiện nay là một chuỗi giá trị bao gồm cả logistics, thương mại điện tử, du lịch… Vậy chương trình đào tạo đang chuyển dịch thế nào để tránh tình trạng thiên lệch về kỹ thuật thuần túy, thưa ông?

- Không thể phủ nhận rằng nông nghiệp ngày nay là đa ngành – đa công nghệ – đa dịch vụ. Điều này đòi hỏi chương trình đào tạo phải mở rộng hơn phạm vi kỹ thuật truyền thống.

Tuy nhiên, cần nhìn nhận tích cực rằng các trường, trong đó có NLU, đã đi khá nhanh trong việc tích hợp các lĩnh vực như: logistics nông sản, quản trị chuỗi cung ứng lạnh; thương mại điện tử và marketing số cho nông sản; du lịch nông nghiệp, kinh tế trải nghiệm. Ngoài ra, các môn về tư duy thiết kế, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp đã trở thành bắt buộc.

Chúng tôi không cho rằng chương trình đang “quá hẹp”, mà đúng hơn là đang trong quá trình mở rộng có kiểm soát – vừa dựa trên nhu cầu thị trường, vừa tránh ôm đồm dẫn đến loãng. Quan trọng nhất, cả nhà trường lẫn doanh nghiệp đều ý thức rất rõ yêu cầu liên ngành, và đang cùng nhau hoàn thiện từng bước.

- Mô hình “đào tạo theo đặt hàng” được kỳ vọng nhiều nhưng triển khai thực tế vẫn còn những điểm nghẽn. Theo ông, đâu là giải pháp để cái bắt tay giữa nhà trường và doanh nghiệp đi vào thực chất?

- Thực tế, cả doanh nghiệp và trường đều có những khó khăn riêng và đều đang cố gắng tháo gỡ. Doanh nghiệp đôi khi cần nhân lực “ngay lập tức”, nên chưa mạnh dạn đầu tư dài hơi vào đào tạo. Nhà trường thì phải đảm bảo tính ổn định của chương trình, nên không thể điều chỉnh quá thường xuyên.

Điều tích cực là nhận thức hai bên đã thay đổi. Chúng tôi không còn xem liên kết là “trách nhiệm”, mà là cơ hội cùng phát triển. Nút thắt đang dần được mở bằng hành động thực chất từ hai phía, thay vì chỉ dừng lại ở khẩu hiệu.

Cụ thể, NLU đã triển khai đồng xây dựng chuẩn đầu ra với doanh nghiệp; tăng thời lượng học kỳ doanh nghiệp và xây dựng “bản đồ kỹ năng” cập nhật định kỳ. Quan trọng hơn là đưa doanh nghiệp vào giảng dạy và hướng dẫn đồ án trực tiếp cho sinh viên.

TS Trần Đình Lý cùng sinh viên trong lễ tốt nghiệp tại trường.

- Chương trình đưa sinh viên thực tập quốc tế là một hướng đi đột phá. Tuy nhiên, nhà trường có chiến lược gì để nguồn nhân lực này quay trở lại đóng góp cho nông nghiệp trong nước, tránh “chảy máu chất xám”?

- Đi thực tập quốc tế là cơ hội rất lớn, và chúng ta nên nhìn nhận tích cực. Những người đi xa đều mang theo niềm tự hào và mong muốn quay về cống hiến khi có điều kiện phù hợp. Thách thức “chảy máu chất xám” chưa hẳn do người trẻ không muốn về, mà do chúng ta chưa tạo đủ đất lành để họ phát huy.

Vì vậy, chiến lược của NLU tập trung vào việc kết nối du học sinh thực nghề với doanh nghiệp, viện nghiên cứu trong nước ngay khi họ trở về. Chúng tôi xây dựng hệ sinh thái AgriTech – đổi mới sáng tạo – khởi nghiệp để tri thức mới có nơi ứng dụng ngay. Bên cạnh đó là chính sách học bổng và hỗ trợ nghiên cứu “quay vòng” cho người trở về.

Đặc biệt, nhà trường yêu cầu mỗi sinh viên đi thực tập quốc tế có đề án chuyển giao công nghệ hoặc giải pháp gắn với doanh nghiệp, địa phương cụ thể. Chúng tôi tin rằng khi môi trường đủ rộng mở, người tài sẽ tự tìm đường trở về và lan tỏa giá trị.

- Để thu hút được nguồn đầu vào chất lượng cao, theo ông, công tác truyền thông cần làm gì để thay đổi định kiến cũ và định vị lại hình ảnh người làm nông nghiệp trong bối cảnh mới?

- Đúng là một số học sinh vẫn giữ định kiến cũ, nhưng cũng phải nhìn nhận công bằng rằng ngày càng nhiều bạn trẻ chọn nông nghiệp vì yêu công nghệ, thích sáng tạo và muốn tạo tác động xã hội. Nhìn vào các tập đoàn đầu tư lớn và gặt hái thành tựu, chúng tôi rất tin tưởng vào tiềm năng tương lai của lĩnh vực này – trụ đỡ của nền kinh tế đất nước.

Với truyền thông, điều quan trọng nhất là khách quan và đúng bản chất. Chiến lược của NLU là truyền thông dựa trên trải nghiệm thực tế. Thay vì hình ảnh “chân lấm tay bùn”, học sinh được trải nghiệm drone, robot, AI, phòng lab, mô phỏng dữ liệu… để thấy nông nghiệp rất hiện đại.

Chúng tôi đang định vị lại hình ảnh nghề nghiệp: “Người làm nông nghiệp ngày nay là chuyên gia công nghệ, chuyên gia chuỗi giá trị”. Chúng tôi nói bằng thành tựu thật: sinh viên có dự án công nghệ, startup, sản phẩm được doanh nghiệp đặt hàng…

Đồng thời, NLU kết nối mạnh mẽ với trường phổ thông, đưa STEM – nông nghiệp số vào hoạt động hướng nghiệp giúp học sinh “thấy – chạm – hiểu – thích”. Khi truyền thông đúng bản chất, đúng giá trị thật thì ngành nông nghiệp tự khắc có sức hút tự nhiên.

Tôi tin rằng nỗ lực của tất cả các bên – nhà trường, doanh nghiệp, người học, cơ quan quản lý, và cả truyền thông đang tạo nên hệ sinh thái đổi mới mạnh mẽ cho nông nghiệp 4.0.

(Theo GD &TĐ)

[Quay lại]

Từ khóa liên quan: Nhân lực, Nông nghiệp, ‘Lấp đầy, khoảng trống, bằng, nỗ lực, đa bên

Gửi ý kiến bạn đọc về: Nhân lực Nông nghiệp 4.0: ‘Lấp đầy’ khoảng trống bằng nỗ lực đa bên

*	*
*
Nội dung*

Chọn file

(File: .Zip - 2M)

(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)

Bạn cũng có thể quan tâm:

Bài viết mới:

Xem theo:

Đọc nhiều nhất

Phản hồi nhiều

Tầm nhìn

Cảnh báo “sự cố kép” về môi trường

(Tin Môi Trường) - Cảnh báo “sự cố kép” về môi trường do con người gây ra trong bối cảnh thiên tai của ông Phạm Văn Sơn Tổng thư kí Hội BVTN&MT Việt Nam (VACNE), Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) tại Hội nghị Tập huấn về bảo vệ môi trường dành cho các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp vừa tổ chức tại Thái Nguyên được nhiều người chú ý.

Xã hội

Khu tưởng niệm nạn nhân Covid-19 ở TP.HCM: Một ý tưởng nhân văn và lan tỏa giá trị cộng đồng

(Tin Môi Trường) - Ý tưởng xây dựng khu tưởng niệm nạn nhân Covid-19 tại TP.HCM không chỉ hướng đến việc tri ân quá khứ, mà còn gợi nhắc về sức mạnh của đoàn kết, lòng nhân ái và khát vọng hồi sinh - những giá trị đã làm nên bản lĩnh của Thành phố mang tên Bác.

Pháp lý

Cần làm rõ chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân

(Tin Môi Trường) - Ngày 20/5/2025, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội thảo góp ý Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Tiến sĩ- Nhà văn Trần Văn Miều, Phó chủ tịch Hội Bảo vệ TN&MT Việt Nam đã có bài phát biểu, đóng góp ý kiến. Xin giới thiệu toàn văn bài phát biểu.