Coi thường mạng dân

Công trình thủy điện Đăk Đring (trên địa bàn huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi và huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) do Công ty CP Thủy điện Đăk Đring làm chủ đầu tư có công suất 125 MW, tổng mức đầu tư khoảng 5.000 tỉ đồng. Hiện các hạng mục quan trọng của công trình đã cơ bản hoàn thành và theo kế hoạch thì tổ máy 1 sẽ phát điện vào tháng 9-2013.

Khởi công vào tháng 1-2011 và việc tích nước ngay vào tháng 8 tới đây là hoàn toàn khả thi đối với thủy điện Đăk Đring. Tiến độ như thế là đáng ghi nhận nhưng chuyện rất lạ là cho đến khi hồ chuẩn bị tích nước thì dư luận mới biết giữa lòng hồ này đang còn cả gần 1.000 người dân sinh sống, chưa di dời được do các điểm tái định cư vẫn đang trong quá trình xây dựng dang dở. Lạ nữa là mới đây, trong cuộc họp khẩn giữa Ban Chỉ đạo Tây Nguyên với các bộ, ngành liên quan và tỉnh Kon Tum cùng chủ đầu tư để bàn về biện pháp ứng cứu người dân ở thủy điện Đăk Đring, ý kiến đề xuất công trình ngừng tích nước của tỉnh Kon Tum đã bị bác bỏ trong lúc chính đại diện Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng phải thừa nhận rằng với thủy điện Đăk Đring bây giờ, lũ mà về thì sẽ rất nguy hiểm.

Chuyện dân trong vùng dự án thủy điện phải sống thấp thỏm vì “bom nước” bởi “con rùa” trong khâu di dời và tái định cư không phải là chuyện chỉ xảy ra ở công trình thủy điện Đăk Đring. Dư luận cũng đã biết đến công trình Nhà máy Thủy điện Vĩnh Hà (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai) thi công gần 8 tháng qua nhưng đến nay đơn vị thi công vẫn chưa đưa ra được phương án di dời 200 hộ dân hộ dân trong vùng ảnh hưởng. Mà sự thực thì rạng sáng 11-5 vừa qua, “bom nước” đã dội xuống làm hàng trăm ngàn mét khối đất đá và máy móc thi công bị cuốn trôi, nước bùn lẫn đất đá tràn xuống hạ du vùi lấp nhiều diện tích lúa và hoa màu của nhân dân.

Trước sự cố nói trên chỉ 3 ngày, “bom nước” ở đập dâng thủy điện Ia Krêl 2 cũng đã nhấn chìm cả một thung lũng huyện biên giới Đức Cơ, tỉnh Gia Lai. May mà nước tràn về vào buổi sáng nên dân kịp leo cây chờ lực lượng cứu hộ. Thoát chết nhưng khiếp hãi cả đời.

Không ai phủ nhận lợi ích khi có thêm một công trình thủy điện song nếu nhìn lại mới thấy hầu như ở nhiều công trình thủy điện, người ta chỉ quan tâm đến tiến độ thi công nhanh để phát điện còn tính mạng và cuộc sống của những người dân trong vùng bị ảnh hưởng sẽ như thế nào là chuyện không đáng phải lo? Đất nước có tăng thêm vài trăm MW điện thì cũng chưa thể giàu ngay được nhưng chỉ một lần “bom nước” ập xuống thì thiệt hại thật khôn lường. Bởi thế, không thể không nói đến trách nhiệm của các chủ đầu tư và các cơ quan thẩm thẩm định.

Và hơn cả trách nhiệm, đấy là sự vô cảm!