Thứ năm, 30/10/2025, 00:42:10 AM (GMT+7)

Thực hiện chuyển đổi xanh ở Việt Nam là chià khóa cho bảo vệ môi trường bền vững và ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu

(22:08:30 PM 29/10/2025)
(Tin Môi Trường) - Xin giới thiệu ý kiến đóng góp của Tiến sỹ Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam về Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thư XIV của Đảng và Dự thảo Chương trình hành động của Ban chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Chúng tôi tập trung vào nghiên cứu hai văn kiện quan trọng chuẩn bị cho Đại hội đại biểu lần thứ XIV của Đảng: (1) Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thư XIV của Đảng (viết tắt là Báo cáo Chính trị); và (2) Dự thảo Chương trình hành động của Ban chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng (viết tắt là Chương trình hành động). Trong hai văn kiện này đã đề cập đến lĩnh vực bảo vệ môi trường, coi đó là nhiệm vụ trung tâm của phát triển bền vững Đất nước.

 

Thực[-]hiện[-]chuyển[-]đổi[-]xanh[-]ở[-]Việt[-]Nam[-]là[-]chià[-]khóa[-]cho[-]bảo[-]vệ[-]môi[-]trường[-]bền[-]vững[-]và[-]ứng[-]phó[-]có[-]hiệu[-]quả[-]với[-]biến[-]đổi[-]khí[-]hậu
Ảnh: TL
 
Hai văn kiện nêu trên đã đề cập ở mức độ nhất định về Chuyển đổi xanh, Kinh tế xanh, Kinh tế tuần hoàn…, nhưng chưa đủ tầm để coi vấn đề môi trường là nền tảng cho phát triển bền vững Kinh tế và Xã hội, và coi BVMT là nhiệm vụ trung tâm.
 
Trong Báo cáo Chính trị, mục 2 về Quan điểm chỉ đạo đã xác lập mô hình tăng trưởng mới của Đất nước trong 5 năm tới được nêu tại quan điểm 3 là: “Xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia là động lực chính và phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất; hoàn thiện thể chế phát triển gắn với thực hiện đồng bộ 4 chuyển đổi: Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực…”.
 
Mục III về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển nhanh và bền vững Đất nước đã nêu: “Chủ động xây dựng thể chế để thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn”. Và: “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng xanh, sinh thái, tuần hoàn, theo chuỗi giá trị, có hiệu quả”.
 
Mục VIII về quản lý phát triển xã hội bền vững; bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, chăm lo đời sống Nhân dân đã xác định: “Hoàn thiện mô hình, cơ chế, chính sách quản lý phát triển xã hội hiện đại, bao trùm, bền vững; phát triển kinh tế gắn với bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu”.
 
Mục IX về quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu.
 
Mục XV nêu nhiệm vụ trọng tâm và đột phá chiến lược. Nhiệm vụ trọng tâm đã nêu: “…bảo đảm sự đồng bộ, hài hoà giữa tăng trưởng và phát triển; giữa kinh tế, xã hội, môi trường với quốc phòng, an ninh, đối ngoại…”. Và: “Thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất và phương thức sản xuất mới, trọng tâm phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, xây dựng xã hội số, thân thiện với môi trường sinh thái”.
 
Mục II, trong Dự thảo Chương trình hành động đã nêu: “Quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu”.
 
Từ những nội dung hai văn kiện đã nêu, chúng tôi cho rằng, Chuyển đổi xanh chưa được xem xét là động lực chính góp phần vào “mô hình tăng trưởng mới”, mà chỉ là một trong bốn nhiệm vụ để hoàn thiện thể chế trong thời gian tới. Nội dung Chuyển đổi xanh chưa coi là giải pháp quan trọng trong BVMT và là động lực chính cho tăng trưởng. Hiện nay, các nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực môi trường trên Thế giới đã thống nhất nêu lên quan điểm mới. Đó là: Môi trường thiên nhiên là nền tảng để phát triển Kinh tế và Xã hội. Tức là Kinh tế và Xã hội dựa trên Môi trường thiên nhiên để phát triển theo hướng bền vững. Tôi cho rằng, đây là quan điểm phù hợp với xu hướng phát triển của Thời đại, mà Việt Nam đang từng bước thực hiện.
 
Khi bàn đến bảo vệ môi trường thiên nhiên theo hướng phát triển bền vững không thể không nói tới vấn đề Đạo đức môi trường, môi trường nhân văn hoặc mối quan hệ thân thiện giữa con người với môi trường thiên nhiên. Đạo đức môi trường là một nhánh của triết học môi trường, nghiên cứu mối quan hệ đạo đức giữa con người và môi trường tự nhiên. Nó bao gồm các quan điểm, nguyên tắc và chuẩn mực điều chỉnh hành vi của con người đối với môi trường, mở rộng ranh giới đạo đức từ chỉ con người sang các loài khác và hệ sinh thái. Mục tiêu là đảm bảo sự cùng tồn tại và phát triển bền vững cho cả tự nhiên và xã hội. Hiện nay, trong các cộng đồng ở Việt Nam xuất hiện xu hướng chung sống thân thiện với môi trường thiên nhiên, chung tay bảo vệ môi trường và thế hệ hôm nay sống có trách nhiệm với thế hệ mai sau bằng cách bảo vệ môi trường sinh thái theo hướng phát triển bền vững. Nhiều cộng đồng ở Việt Nam đã quan tâm xây dựng lối sống xanh vì thế hệ tương lai.
 
Mặt khác, hiện nay trên Thế giới đã đang và tiếp tục xuất hiện những vấn đề về An ninh phi truyền thống mới nổi. An ninh phi truyền thống không phải là An ninh quân sự, mà là an ninh tổng hợp, bao gồm: Các mối đe dọa đến An ninh con người và xã hội một cách toàn diện cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh và môi trường sinh thái,... với các đặc trưng là An ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, xuyên quốc gia, phi chính phủ.
 
Trong những vấn đề An ninh phi truyền thống thì An ninh môi trường là một lĩnh vực được các tổ chức quốc tế quan tâm. Anh ninh môi trường là trạng thái hệ thống các yếu tố cấu thành môi trường cân bằng để bảo đảm điều kiện sống và phát triển của con người cũng như các loài sinh vật trong hệ thống đó. An ninh môi trường không được bảo đảm thì xã hội không có sản xuất vật chất, không có đời sống tinh thần, không có sự tồn tại và phát triển. Biểu hiện của môi trường bị mất an ninh là: Cạn kiệt tài nguyên, thiên tai thường xuyên, thiên nhiên suy thoái, ô nhiễm môi trường, BĐKH, suy giảm tầng ozone, biến đổi các chu trình sinh-địa, suy giảm ĐDSH,... Vì vậy, nếu không giữ được An ninh môi trường thì những thảm họa môi trường sẽ gây suy yếu nền kinh tế, gia tăng đói nghèo, gia tăng bất ổn chính trị, trở thành ngòi nổ cho các bất ổn xã hội, các cuộc xung đột, chiến tranh.
 
Một tổng quan toàn diện gần đây về lĩnh vực An ninh môi trường cho thấy rằng: (i) Môi trường là vấn đề xuyên quốc gia nhất và an ninh của nó là một khía cạnh quan trọng của hòa bình, an ninh quốc gia và nhân quyền; (ii) Trong vòng 100 năm tới, một phần ba diện tích đất hiện tại trên toàn cầu sẽ bị biến đổi. Do đó, Thế giới sẽ phải đối mặt với những lựa chọn ngày càng khó khăn giữa tiêu dùng, dịch vụ hệ sinh thái, phục hồi, bảo tồn hoặc suy thoái; (iii)  An ninh môi trường là trọng tâm của an ninh quốc gia, bao gồm các động lực và mối liên hệ giữa con người và tài nguyên thiên nhiên.
 
Trong những thách thức về An ninh môi trường kể trên, những vấn đề bức xúc nhất nổi lên gần đây gồm: (i) BĐKH toàn cầu đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng dẫn tới thời tiết cực đoan; (ii) ĐDSH suy giảm báo động và kỳ tuyệt chủng sinh vật lần thứ 6 đang diễn ra; (iii) Ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm không khí và ô nhiễm chất thải nhựa đại dương; (iv) An ninh môi trường có thể dẫn tới kỳ Đại tuyệt chủng lần thứ 6.
 
Từ những phân tích trên và để nâng tầm của Chuyển đổi xanh, chúng tôi góp ý, Quan điểm 3 cần sửa là: “Xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và chuyển đổi xanh là động lực chính…”. (tôi in đậm để xác định nội dung cần thay đổi).
 
Chuyển đổi xanh (Green Transformation – GX) là thuật ngữ chỉ những nỗ lực nhằm đạt được một tương lai bền vững và thân thiện với môi trường. Khái niệm này bao gồm một tập hợp các chính sách, chiến lược và thực tiễn với mục tiêu đảm bảo tính bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường. Mục tiêu chính của Chuyển đổi xanh bao gồm tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm lượng khí thải carbon, thúc đẩy sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tăng cường sự tham gia của xã hội.
 
Chuyển đổi xanh ở Việt Nam đòi hỏi Đảng, Nhà nước và toàn xã hội quan tâm thực hiện, trong đó cần phát huy vai trò của doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân. Kinh nghiệm của các nước trên Thế giới đã chỉ ra rằng, doanh nghiệp và đội ngũ doanh nhân là lực lượng quan trọng trong thúc đẩy Kinh tế xanh, Tăng trưởng xanh, Kinh tế tuần hoàn và Lối sống xanh – Là 4 nội hàm của Chuyển đổi xanh./.
Tiến sỹ Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam
[Quay lại]
Từ khóa liên quan: Thực hiện, chuyển đổi, xanh , Việt Nam , chià khóa, cho, bảo vệ , môi trường , bền vững , ứng phó, hiệu quả, biến đổi , khí hậu
TÁI CHẾ ĐƠN GIẢN THẾ

Gửi ý kiến bạn đọc về: Thực hiện chuyển đổi xanh ở Việt Nam là chià khóa cho bảo vệ môi trường bền vững và ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu

* *
*
*
Chọn file
(File: .Zip - 2M)
(Tin Môi Trường hoan nghênh các ý kiến đóng góp của bạn đọc cho bài viết. Các thảo luận sẽ được xem xét trước khi đăng tải. Tin Môi Trường giữ quyền từ chối những lời lẽ xúc phạm cá nhân, tổ chức; lời lẽ trái thuần phong mỹ tục, vi phạm pháp luật. Bạn đọc thảo luận bằng tiếng Việt có dấu. Ý kiến không nhất thiết thể hiện quan điểm của Tin Môi Trường. Cám ơn sự đóng góp và hợp tác của các bạn)

Bạn cũng có thể quan tâm:

Bài viết mới:

SHIP TRUNG VIỆT

Đọc nhiều nhất

Phản hồi nhiều
Không xả rác
CPECO VACNE

Giao lưu trực tuyến
Ông Phạm Văn Sơn: Khơi dậy và lan toả tinh thần bảo vệ môi trường như một thói quen, hành động từ tiềm thức

Ông Phạm Văn Sơn: Khơi dậy và lan toả tinh thần bảo vệ môi trường như một thói quen, hành động từ tiềm thức

(Tin Môi Trường) - Nghề bảo vệ môi trường không chỉ là một nghề mà còn là một sứ mệnh cao cả. Chúng tôi tin rằng chỉ những người có duyên và có phúc mới có thể làm nghề này, bởi vì đó là sự kết hợp giữa đam mê, tâm huyết và lòng yêu thiên nhiên. Hãy cùng nhau bảo vệ môi trường và lan tỏa tình yêu thiên nhiên!- Đó là những lời nói chân thành, mộc mạc được gửi gắm trong những câu chuyện thực tế và tâm huyết của ông Phạm Văn Sơn - Tổng Thư ký Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam - thành viên Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường trao đổi nhân dịp Tuần lễ môi trường năm 2024.

Tin Môi Trường

Hỏi và đáp
Mua đất bằng giấy viết tay có được cấp sổ đỏ không?

Mua đất bằng giấy viết tay có được cấp sổ đỏ không?

(Tin Môi Trường) - Từ ngày 1/8, Luật Đất đai 2024 quy định khi chuyển nhượng nhà đất phải công chứng hoặc chứng thực hợp đồng, trừ trường hợp theo quy định tại khoản 2 Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015.

VACNE 30 năm

Con số sự kiện
Danh sách 25 Giải thưởng của Cuộc thi viết về Cây Di sản Việt Nam năm 2024

Danh sách 25 Giải thưởng của Cuộc thi viết về Cây Di sản Việt Nam năm 2024

(Tin Môi Trường) - Sáng ngày 26/11/2024, tại Hà Nội, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã tổ chức công bố kết quả và trao giải cuộc thi viết về Cây di sản Việt Nam năm 2024 cho các cá nhân và tập thể thuộc 25 tác phẩm đoạt giải thưởng Cuộc thi.

Hội BVTN&MT Việt Nam
KHÔNG XẢ RÁC BỪA BÃI