Xử lý nước hồ Tây - Bao giờ

Nhiều giải pháp được đưa ra để xử lý nước hồ Tây nhưng không biết đến bao giờ mới có thể thực hiện.

Năm 2001, một dự án nâng cao chất lượng nước hồ Tây với những hạng mục: "Xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải các lưu vực xung quanh hồ Tây và xây dựng hệ thống xử lý nước lấy từ sông Hồng bơm vào hồ Tây" thành tâm điểm chú ý, khiến nhiều nhà khoa học phải lên tiếng.

Một hội đồng phản biện được thành lập, chứng minh tính phi thực tế khi bơm nước sông Hồng vào hồ Tây. Kết quả, dự án chỉ triển khai ở việc đầu tư hệ thống thu gom và xử lý nước thải. Tuy nhiên, ngay khâu này cũng nhiều vướng mắc.

Theo tiến sĩ Đặng Dương Bình, nguyên trưởng phòng Tài nguyên&Môi trường (Sở Tài nguyên Môi trường&Nhà đất Hà Nội): “Quá trình triển khai chậm vì vướng việc chọn nhà đầu tư trong hay ngoài nước chứ không phải vướng về công nghệ”.

Khi có chủ trương xã hội hoá trong công tác bảo vệ môi trường, một số doanh nghiệp trong nước đã báo cáo các cơ quan quản lý một dự án tương tự để xử lý nước hồ Tây. Các dự án này có giá rẻ hơn, và như vậy thành phố sẽ được một hệ thống xử lý nước ở hồ Tây mà không phải lo đến khoản nợ về sau.  

Nhưng các nhà đầu tư trong nước vẫn phải chờ do đã có cam kết với phía Áo. Vậy mà,  “dù Việt Nam cho phép các nhà đầu tư triển khai nhưng có một số trục trặc nên phải đàm phán lại”, Ông Trần Đức Vũ – Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cho biết.

Chỉ cần vét bùn và ngừng xả nước thải

Để nâng cao chất lượng nước hồ Tây, giáo sư Hà Đình Đức, Khoa sinh học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội, góp ý: “Không nên can thiệp thô bạo vào hồ Tây, bởi theo phân tích các chỉ tiêu hóa lý của Viện Hóa học, các hợp chất thiên nhiên cho thấy, nước mặt Hồ Tây tương đối sạch, đáp ứng các yêu cầu của TCVN”.

Giáo sư Đức cho rằng chỉ cần quan tâm đến các biện pháp như xây kè đá, trồng thêm cây xanh, điều chỉnh lượng nước thải vào hồ. Tốt nhất là nước thải phải qua xử lý, làm sạch trước khi đổ vào hồ. Tiếp đó liên tục theo dõi, kiểm tra chất lượng nước định kỳ, kịp thời dự báo những vấn đề nảy sinh.

Tiến sĩ Đặng Đình Kim, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Môi trường, cho rằng: “Biện pháp chủ yếu là nạo vét bùn lòng hồ, loại bỏ phần tích lũy ô nhiễm hàng trăm năm nay. Bởi chỉ thay nước thì toàn bộ bùn vẫn còn nguyên, ô nhiễm là ở lớp bùn”.

Theo tiến sĩ Kim, về lâu dài, cần giải quyết tất cả những cơ sở đổ nước thải xuống lòng hồ, buộc các cơ sở này phải xử lý nước trước khi đưa vào lòng hồ. “Tại sao chúng ta lại bỏ ra mấy chục triệu USD chỉ để giải quyết nước hồ. Điều đó là không cần thiết. Kể cả công nghệ xử lý nước cũng không cần. Nếu trường hợp đột xuất, quá ô nhiễm mới cần biện pháp tức thời để giải quyết”, tiến sĩ Kim nhấn mạnh.

Tiến sĩ Nguyễn Phú Tuân (Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Công nghệ cao Hòa Lạc) cho biết, hồ Tây chưa đến mức độ ô nhiễm quá, trong khi diện tích hồ lớn nên có thể tự điều hoà được. Nếu cần xử lý nước, Trung tâm của ông có thể nghiên cứu xử lý giảm tảo, hàm lượng kim loại nặng, hàm lượng hữu cơ, tăng oxy trong hồ được.

Ông Tuân cho rằng, các biện pháp công nghệ xử lý nước hồ chỉ là biện pháp tức thời. Vấn đề cốt lõi là phải xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường. Người dân, các cơ sở kinh doanh bên hồ phải tự nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ hồ, bảo vệ môi trường sống thiết yếu cho chính họ bằng việc không vứt rác, xả nước thải trực tiếp vào lòng hồ.