Còn nhiều lúng túng trong xử lý sự cố môi trường liên quan đến hóa chất

>> Nhân lực Nông nghiệp 4.0: ‘Lấp đầy’ khoảng trống bằng nỗ lực đa bên >> Đại hội Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2025–2030 >> Hội Nước và Môi trường TP.HCM kỷ niệm 35 năm thành lập và tổ chức Đại hội lần thứ VII >> Phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm của VACNE năm 2026 >> Lãnh đạo VACNE thống nhất hành động triển khai nhiệm vụ trong tình hình mới

Ảnh minh họa IE

Ông Trần Thế Loãn, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm, cho rằng: Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, doanh nghiệp có nhiều mối lo toan nên vấn đề môi trường chưa được quan tâm nhiều. Chỉ khi có sự cố thì vấn đề môi trường mới được để ý, xới lên. Do không có kế hoạch phòng ngừa, ứng phó nên khi xảy ra sự cố doanh nghiệp thường che giấu để tránh bị xử lý của cơ quan chức năng.

Đại diện lãnh đạo Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công thương, cho biết: Sự cố hóa chất xảy ra với tần suất ngày càng nhiều trong thời gian gần đây. Quy mô và phạm vi tác động của nhiều sự cố là rất lớn. Mặt khác, sự cố hóa chất càng đặc biệt nguy hiểm do nhiều cơ sở hoạt động hóa chất vẫn tồn tại trong nhiều khu vực đông dân cư, nhiều cơ sở hóa chất nằm xen lẫn với các cơ sở công nghiệp, kinh doanh thương mại khác.

Ông Phạm Văn Sơn, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn SOS Môi trường, cho biết: Qua thực tế xử lý 41 sự cố tràn dầu từ 2009 đến nay cho thấy, các doanh nghiệp còn lúng túng, không biết làm gì khi xảy ra sự cố. Nguyên nhân là do chưa có kế hoạch, hoặc có xây dựng kế hoạch nhưng mang tính hình thức, chưa có trang thiết bị phục vụ công tác ứng phó, khắc phục sự cố; lãnh đạo doanh nghiệp cũng rất lơ mơ về vấn đề này. Theo ông Sơn, những doanh nghiệp lớn có kế hoạch ứng phó khá chu đáo nhưng doanh nhiệp nhỏ thì chưa quan tâm. Khi có sự cố, doanh nghiệp muốn che giấu, ngại công bố.

Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm, hiện nay, cả nước có 5 tỉnh, thành phố đã xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó và khắc phục sự cố môi trường cấp tỉnh; 3 tỉnh thành đang thực hiện. Có 7 tỉnh, thành được phê duyệt kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu. Các tổng công ty, công ty xăng dầu thực hiện tương đối tốt công tác chuẩn bị, phòng ngừa sự cố. Nhưng cũng còn nhiều cơ sở kinh doanh xăng, dầu, gas chưa xây dựng kế hoạch.

Một vấn đề khác được nhiều đại biểu đề cập là khung pháp lý liên quan đến công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục sự cố môi trường liên quan đến hóa chất còn rất hạn chế. Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Trưởng phòng Phòng Kiểm soát phát thải hóa chất và khắc phục sự cố môi trường, Cục Kiểm soát ô nhiễm, pháp luật về ứng cứu sự cố môi trường hầu như chỉ hướng dẫn chung, mang tính ứng phó trước mắt. Bên cạnh đó, một số quy định chưa phù hợp trong thực tiễn triển khai như không kịp thời, cơ chế phối hợp không thống nhất; quy định không cụ thể, không rõ ràng trách nhiệm của các ban ngành; chưa có hướng dẫn, phổ biến rộng rãi…

Trước thực tế trên, nhiều đại biểu cho rằng cần có văn bản hướng dẫn cụ thể về triển khai xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường liên quan đến hóa chất; đồng thời tổ chức đào tạo, tập huấn chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ trực tiếp thực hiện công việc xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu, sự cố môi trường; cần có các quy định cụ thể như hệ thống các cơ quan, cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin, cơ sở vật chất, nguồn nhân lực, kinh phí… phục vụ công tác này.