Ô nhiễm khói bụi tại các cửa ngõ TP Hồ Chí Minh

Các loại phương tiên giao thông trên đường Nguyễn Hữu Cảnh vào trung tâm thành phố

Thực trạng ô nhiễm không khí

Từ cầu Sài Gòn nhìn vào trung tâm, thành phố như bị phủ bởi tấm màn trắng đục như sương. Hằng ngày, trên các tuyến đường chính, dòng xe tải nặng, xe buýt, xe con, xe máy... nườm nượp, nối đuôi nhau vào, ra thành phố, theo đó là tiếng ồn, khói, bụi mù mịt. Ngay tại đường Nguyễn Hữu Cảnh, giáp trung tâm quận 1, tình trạng khói bụi từ xe tải, từ các công trường xây dựng cạnh đó có thể quan sát bằng mắt thường.

Ðến cuối đường Kinh Dương Vương, nơi tiếp giáp quốc lộ 1, cửa ngõ ra vào các tỉnh miền Tây bầu không khí lúc nào cũng ngột ngạt bởi bụi đường và khói xe. Ði quá vài trăm mét, gần công trường thi công đường cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương bụi bay càng dày đặc hơn. Ô nhiễm không khí khiến nhiều người đi đường phải đeo khẩu trang, không ít người che mặt, chỉ để hở hai con mắt.

Theo kết quả quan trắc nồng độ bụi không khí năm 2008 của Chi cục Bảo vệ môi trường TP Hồ Chí Minh tại sáu điểm nằm trên các cửa ngõ ra vào thành phố thì cả sáu điểm đều vượt chuẩn cho phép từ 1,24 đến 2,59 lần, hay có mức dao động trong khoảng từ 0,37mg/cm3 đến 0,78mg/cm3 (TCVN 5937-2005: 0,3mg/ cm3). Cao nhất là tại trạm ngã tư An Sương, nồng độ bụi trong không khí vượt chuẩn cho phép tới 4,8 lần, ở mức 1.443mg/cm3.

Theo khảo sát của Viện Công nghệ châu Á (AIT), lượng bụi mịn trong không khí tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cao nhất, lên đến hơn 100 microgram/m3, còn trung bình cũng hơn 50 microgram/m3, cao hơn nhiều lần tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho phép là 25 microgram/m3.

Ngoài nồng độ bụi trên các con đường vượt mức cho phép, nồng độ ô-xít ni-tơ (NO2) trong không khí trên toàn bộ sáu trạm quan trắc dao động ở mức 0,15-0,24mg/m3, một số điểm thấp hơn năm 2007, nhưng tại ngã tư Ðinh Tiên Hoàng - Ðiện Biên Phủ và An Sương, nồng độ NO2  vẫn ở mức cao so với tiêu chuẩn cho phép (TCVN trung bình giờ: 0,2mg/m3).

Tương tự, năm 2008 kết quả quan trắc nồng độ ô-xít các-bon (CO) tại các trạm đều đạt tiêu chuẩn cho phép, riêng tại ngã tư Ðinh Tiên Hoàng - Ðiện Biên Phủ và ngã sáu Gò Vấp nồng độ CO vẫn không đạt tiêu chuẩn, chỉ có vòng xoay Hàng Xanh nồng độ CO giảm đi 1,06 lần, nhưng nồng độ các-bon đi-ô-xít (C02) là khí thải gây hiệu ứng nhà kính so với năm 2007 lại tăng từ 1,02 đến 1,62 lần.  

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng tăng là do dân số tăng (cơ học) quá nhanh, không gian đô thị tăng, kéo theo phương tiện giao thông và lượng xe lưu thông tăng, trong khi hạ tầng kỹ thuật không theo kịp sự phát triển kinh tế- xã hội. Bên cạnh đó, công tác kiểm soát ô nhiễm đối với các ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp còn nhiều yếu kém. Công tác quản lý xây dựng và cải tạo đô thị chưa đồng bộ.  

Giải pháp nào hạn chế ô nhiễm không khí 

Ðể khắc phục tình trạng ô nhiễm không khí tại TP Hồ Chí Minh, nhất là các con đường cửa ngõ ra vào thành phố cần sớm loại bỏ những ô-tô, xe gắn máy  quá thời hạn sử dụng. Vận động người dân hạn chế sử dụng xe riêng, xe phân khối  lớn, xe tay ga.

Tạo điều kiện và khuyến khích mọi người đi lại bằng phương tiện vận tải hành khách công cộng (xe buýt) hoặc chuyển sang dùng xe đạp, xe đạp điện những phương tiện không gây khí thải độc hại. Nhanh chóng xây dựng và phát triển hoàn chỉnh hệ thống giao thông công cộng như xe buýt, tàu điện trên cao, tàu điện ngầm.

Trước mắt, xây dựng ngay các trạm rửa xe tại các cửa ngõ ra vào thành phố với cầu rửa hiện đại, khoa học. Có kế hoạch nghiên cứu đặt thêm một số trạm quan trắc tại các trục đường chính, nơi có mật độ xe ra vào lớn và thông báo thường xuyên trên các phương tiện thông tin cho mọi người cùng biết.

Tăng cường kiểm tra, kiểm soát, tổ chức thu phí môi trường các công trường xây dựng, các tổ chức, cá nhân gây ô nhiễm, hỗ trợ cho việc tưới nước, hút bụi các trục đường lớn, cửa ngõ ra vào thành phố. Phát triển hệ thống cây xanh, tăng diện tích vườn hoa, công viên trên các tuyến vành đai.

Hoàn thiện quy chế, có các quy định trong công tác quản lý bụi từ các nguồn phát sinh, có sự phân công trách nhiệm cụ thể, không chồng chéo trong việc kiểm tra, xử phạt các trường hợp vi phạm. Tăng cường công tác truyền thông để mỗi người dân hiểu tác hại của việc ô nhiễm không khí, từ đó có ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường.

(Theo Nhân Dân)