Sắp xếp đổi mới nông, lâm trường chưa đạt hiệu quả như mong muốn

>> Viện Sinh thái và Môi trường tổ chức tinh gọn hoạt động hiệu quả >> Thực hiện chuyển đổi xanh ở Việt Nam là chià khóa cho bảo vệ môi trường bền vững và ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu >> VACNE cùng đội ngũ trí thức của VUSTA đóng góp quan trọng trong 40 năm đổi mới của đất nước >> Đóng góp của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước >> Ban Cộng đồng Bền vững VACNE Đổi mới và Mở rộng hoạt động

Tiền thân của Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Lộc Bình là lâm trường Lộc Bình chịu sự quản lý trực tiếp của UBND tỉnh Lạng Sơn. Năm 2005, lâm trường này đổi tên thành công ty Lộc Bình, đến năm 2009 lại chuyển đổi một lần nữa lấy tên là Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Lộc Bình, hoạt động theo của luật Doanh nghiệp; đã qua 2 lần chuyển đổi vậy nhưng hoạt động của công ty vẫn đang... dẫm chân tại chỗ. Chị Nguyễn Thị Trường, là nhân viên của đội Đông Quan thuộc Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Lộc Bình đã gắn bó với công ty đến nay đã tròn 20 năm cho biết: Công ty có thay đổi mô hình hoạt động hay không thì công việc và đồng lương của chúng tôi cũng gần như không có gì khác biệt; cả năm mới được có 17 triệu, không có làm gì thêm, không có thu nhập thêm gì hết.

Ảnh minh họa

Năm 2008, trước thời điểm chuyển đổi từ mô hình hoạt động Công ty Lâm nghiệp Lộc Bình sang Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Lộc Bình, công ty có hơn 200 cán bộ công nhân viên với mức lương khoảng 1,5 triệu/người/ tháng. Nhưng sau 5 năm, hoạt động theo mô hình công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Lộc Bình chỉ còn 68 người và lương tháng cũng không thay đổi; trong khi đó giá cả thị trường đã thay đổi nhiều so với những năm trước đây, như vậy thì hiệu quả hoạt động của lâm trường đang giảm. Anh Nguyễn Văn Tuyền – Đội trưởng đội Đông Quan, công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Lộc Bình cho biết: Có thay đổi thì chỉ thay đổi cái tên thôi, chứ còn cơ chế quản lý, điều hành thì vẫn như trước đây. Mục đích của việc sắp xếp, đổi mới nông, lâm trường là tạo ra được loại hình doanh nghiệp có nhiều chủ sở hữu, nhằm sử dụng có hiệu quả vốn và tài sản của Nhà nước; nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất của các nông lâm trường, tạo việc làm cho người dân và tạo điều kiện để phát triển nghề rừng…Tuy nhiên trên thực tế, sau khi chuyển đổi, các nông, lâm trường quốc doanh thực chất chỉ thay đổi về tên gọi còn về quản lý và hoạt động thì có rất ít chuyển biến.

Ông Hoàng Quang Chinh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lạng Sơn cho biết: Thực tế, các lâm trường trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn mới chỉ thay đổi cái tên thôi chứ còn bộ máy thì đa phần vẫn là cán bộ công chức cũ và phương thức tổ chức sản xuất của lâm trường vẫn như trước đây; cho nên việc quản lý, nhận thức, năng lực lãnh đạo quản lý một số lâm trường hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu. Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn các công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Lộc Bình và Đình Lập luôn có sự tranh chấp lấn chiếm giữa công ty với người dân nhưng cơ quan chức năng cũng chưa có cách nào để giải quyết bởi trước đây các diện tích của các nông lâm trường quy hoạch có cả khu dân cư sinh sống ở đó. Mặc dù đã được triển khai sắp xếp thu hồi lại một số đất, chuyển lại cho địa phương quản lý để giao lại cho dân nhưng cũng chưa được rõ nét cho nên lợi ích kinh tế giữa các công ty với người lao động đang là mâu thuẫn chưa thể giải quyết.

Sự tắc trách, thiếu trách nhiệm của cán bộ và sự thiếu công khai, minh bạch trong cơ chế giao khoán quản lý bảo vệ rừng và sự buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương đã dẫn đến xảy ra nhiều tranh chấp giữa các công ty với người dân, người dân với người dân trong vùng. Tiêu biểu như trong tháng 5/2012 hơn 100 người dân thôn Bản Luồng, xã Tú Mịch, huyện Lộc Bình (Lạng Sơn) đã vào rừng chặt phá 15 ha thông của Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Lộc Bình với mức độ thiệt hại lên tới khoảng 1,7 tỷ đồng. Đến nay, sự việc vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Hay như trước đó, khoảng đầu năm 2011, một số diện tích rừng trồng ở Khe Vuồng, xã Đình Lập, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn của Công ty Lâm nghiệp Đình Lập đã đến tuổi khai thác theo chu kỳ và khi kế hoạch khai thác rừng được phê duyệt và cấp phép khai thác, các đối tượng đã vào rừng chặt trộm gỗ, họ còn trắng trợn khai thác cả ban ngày, bất chấp mọi nỗ lực bảo vệ của người dân và các cơ quan chức năng. Tình trạng này đã kéo dài tới vài tháng, gây bất ổn tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

Để đạt được mục tiêu Nghị Quyết 28 – NQ/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục sắp xếp, đổi mới và phát triển nông, lâm trường quốc doanh đã đề ra, cần rà soát và hoàn thiện các cơ chế, chính sách cho phù hợp với thực tiễn; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các công ty nông, lâm nghiệp, đồng thời tăng cường phối hợp thực hiện giữa các bộ, ngành, doanh nghiệp và đặc biệt là chính quyền địa phương để xử lý hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp gắn với lợi ích của người dân, để phát triển sản xuất bền vững.