Nhà khoa học "nhảy dựng’ khi uy tín bị doanh nghiệp buôn bán

TS Trần Ngọc Hữu, Viện trưởng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh bức xúc: “Viện chỉ chứng nhận chất lượng sản phẩm trên các mẫu thử nhưng rất nhiều đơn vị dùng kết quả này vào quảng cáo trên suốt dòng đời của sản phẩm”.

Viện Pasteur ngoài chức năng nghiên cứu, đào tạo, y tế công cộng... Viện này còn thực hiện hàng loạt các dịch vụ y tế như: xét nghiệm sinh học, xét nghiệm vi sinh thực phẩm, nước và các sản phẩm khác.

Do vậy, hàng ngày Viện nhận được rất nhiều đơn xét nghiệm các mẫu sản phẩm xà phòng, dầu gội, kem đánh răng và hàng loạt các sản phẩm của các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất.

Các chứng nhận về khả năng diệt khuẩn chiếm đa số trong các đơn xét nghiệm. Song dù là yêu cầu gì thì cuối các phiếu ghi kết quả xét nghiệm của sản phẩm cũng đều lưu ý: “Không sử dụng kết quả vào mục đích quảng cáo”.

Quảng cáo của Vim cũng cho rằng sản phẩm đã được chứng nhận bởi trung tâm y tế uy tín như viện Pasteur về khả năng diệt trùng cực mạnh và hiệu quả.

Khi được cho rằng, Viện “móc ngoặc” với doanh nghiệp để quảng cáo quá mức sản phẩm, TS Hữu phân bua: “Làm gì có chuyện đó. Các doanh nghiệp đã làm trật (sai). Họ cố tình dùng kết quả kiểm nghiệm của một sản phẩm để quảng cáo cho cả dòng sản phẩm mà không được sự cho phép của Viện. Khi phát hiện, Viện có nhắc nhở nhưng cũng chỉ có một số doanh nghiệp điều chỉnh”, TS Hữu bức xúc.

Song dù là kết quả gì trên phiếu cũng đều ghi: "Kết quả chỉ có giá trị trên mẫu thử"

Chúng tôi không biết

Trở lại câu chuyện về việc Công ty Tân Hiệp Phát sử dụng kết quả nghiên cứu của Học viện Quân y để quảng cáo trà thảo mộc Dr. Thanh có thể giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, không lo bị nóng, Đại tá PGS.TS Nguyễn Tùng Linh, Trưởng Phòng Khoa học công nghệ và Môi trường, Học viện Quân y cho biết trước đây Học viện không biết chuyện này.

Theo TS Linh, Học viện Quân y có thực hiện với doanh nghiệp này một đề tài: “Tính an toàn và một số tác dụng của trà thảo mộc Dr Thanh do PGS.TS Nguyễn Văn Minh, thuộc Học viện Quân y Việt Nam làm chủ nhiệm.

Đề tài này đã thực hiện thử độc tính đối với dạng cao lỏng được chiết xuất từ 9 loại thảo dược quý là: kim ngân hoa, hoa cúc, la hán quả, hạ khô thảo, cam thảo, đản hoa, hoa mộc miên, bung lai và tiên thảo.

Theo ông Linh, đây là các vị được sử dụng trong bài thuốc đông y. Nếu nói bài thuốc đông y sử dụng các thảo dược quý có tác dụng giải nhiệt không tốt là không đúng. Nếu bài thuốc ấy dùng để uống chữa bệnh sẽ tốt cho sức khỏe. Vấn đề ở đây khi sử dụng để chiết xuất thành dạng trà, liều lượng bao nhiêu mới là điều đáng nói.

Theo Học viện Quân y, đề tài mà đơn vị thực hiện là đối với dạng cao lỏng chiết xuất từ thảo mộc chứ không phải là loại trà đã pha loãng

“Chúng tôi chỉ được đơn vị cung cấp sản phẩm dưới dạng cao lỏng chiết xuất từ các loại thảo mộc để thử nghiệm độc tính. Do vậy chúng tôi chỉ có trách nhiệm với mẫu đã được thử’, TS Linh nói.

TS Linh cũng cho biết, doanh nghiệp đã quảng cáo sản phẩm trà cũng với các trích dẫn trong kết quả khảo nghiệm, nghiên cứu của chúng tôi là không đúng. Ngay khi biết chuyện, đại diện Học viện đã trực tiếp liên lạc, yêu cầu doanh nghiệp gỡ những quảng cáo có trên trang web.

GS.TSKH Trần Văn Sung, Nguyên viện trưởng Viện Hóa học, Viện Khoa học và công nghiệp Việt Nam cũng bày tỏ ý kiến, không thể có chuyện các nhà khoa học bị ‘bán rẻ’ chất xám cho doanh nghiệp như vậy. Nếu biết doanh nghiệp dùng kết quả nghiên cứu vào việc quảng cáo sản phẩm, nhà khoa học phải dứt khoát thái độ để tránh ảnh hưởng đến uy tín khoa học.