(Tin Môi Trường) - Cảnh báo “sự cố kép” về môi trường do con người gây ra trong bối cảnh thiên tai của ông Phạm Văn Sơn Tổng thư kí Hội BVTN&MT Việt Nam (VACNE), Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) tại Hội nghị Tập huấn về bảo vệ môi trường dành cho các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp vừa tổ chức tại Thái Nguyên được nhiều người chú ý.
.jpg)
Quang cảnh hội nghị
Đây là “lỗ hổng” thường bị bỏ qua trong công tác chuẩn bị ứng phó sự cố môi trường trong điều kiện thiên tai xảy ra, nên hậu quả là khôn lường.
Theo ông Sơn: Sự cố thiên tai có thể còn là tác nhân gây ra sự cố môi trường do con người không lường trước và thiếu chuẩn bị. Ví dụ, một cơn bão lớn hoặc lũ lụt có thể làm vỡ hồ nước thải, hồ thải quặng, bể chứa hóa chất…khiến các chất độc hại phát tán rộng, với quy mô lớn.
Ứng phó sự cố nhân tai trong điều kiện thiên tai là nhiệm vụ vô cùng khó khăn: Nếu một sự cố nhân tai xảy ra mà không xử lý kịp thời trong điều kiện sắp có hoặc đang xảy ra thiên tai, hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Sự kết hợp này khiến tốc độ và phạm vi phát tán chất ô nhiễm khủng khiếp hơn nhiều lần.
Ông Phạm Văn Sơn Tổng thư kí Hội BVTN&MT Việt Nam (VACNE), Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) chia sẻ tại Hội nghị
Nếu sự cố thiên tai có thể xác định được phạm vi ảnh hưởng, thiệt hại cũng như thời gian khắc phục. Thì sự cố do nhân tai gây ra cho môi trường, từ các chất độc hại trong bối cảnh thiên tai đang hoành hành, thì phạm vi ảnh hưởng không thể lường trước được. Có thể rất rộng và để lại hậu quả lâu dài (nhiều năm và ảnh hưởng tới sức khỏe nhiều thế hệ). Vấn đề này không được xem nhẹ, mà phải xem xét loại bỏ ngay. Sự quan tâm tới “sự cố kép” không chỉ trong ứng phó, mà cả trong chủ trương, chính sách và kế hoạch dự phòng. Bởi mức độ nguy hiểm sẽ tăng lên gấp bội (mang tính cộng hưởng) nếu hai loại sự cố này xảy ra đồng thời.
Với tư cách là chuyên gia hàng đầu của Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS) tham gia Chương trình tập huấn dành cho cán bộ cấp cơ sở trong bối cảnh chuyển đổi chính quyền địa phương 2 cấp, ông Sơn đã trình bày một cách rất cụ thể. Để mọi người cùng hành động và dễ dàng khắc phục "sự cố kép". Đồng thời ông cũng đưa ra những thông điệp mạnh mẽ về sự gắn kết giữa hai loại hình sự cố và tận dụng lợi thế "dự báo" để tránh những thảm họa lớn có thể xảy ra. Với cam kết đồng hành 24/7 cùng Thái Nguyên và mong muốn giúp đỡ các xã của địa phương làm tốt công tác bảo vệ môi trường. Hành động của cán bộ cơ sở, không chỉ dừng lại ở thủ tục hành chính mà phải bằng những hành động thiết thực như: thông tin phản hồi để hoàn chỉnh các chủ trương chính sách, khung pháp lý và triển khai các giải pháp kỹ thuật, công nghệ
Các đại biểu chụo ảnh lưu niệm
NẾU CHÚNG TA THỰC SỰ QUAN TÂM ĐẾN HIỆU QUẢ THỰC TẾ CỦA KẾ HOẠCH ỨNG PHÓ SỰ CỐ MÔI TRƯỜNG thì hành động phải đi vào thực chất từ khâu xây dựng Kế hoạch, khâu thẩm định Kế hoạch, triển khai Kế hoạch trong thực tế, làm sao trả lời thỏa đáng được những câu hỏi sau:
1. Nếu xảy ra tình huống sự cố thì cơ sở hoặc xã có ứng phó được kịp thời để các chất độc hại không thoát ra môi trường hay không? đặc biệt khi sự cố thiên tai là tác nhân gây ra sự cố nhân tai, ứng phó sự cố nhân tai trước, trong và sau sự cố thiên tai?
2. Kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu tính đến tình huống tràn hơn 500 tấn vẫn là sự cố tràn dầu, Kế hoạch ứng phó sự cố hóa chất độc tính đến tình huống thảm họa cần sự hỗ trợ quốc tế vẫn là sự cố hóa chất độc, Kế hoạch ứng phó sự cố chất thải cấp quốc gia vẫn là sự cố chất thải. Vậy hiện nay phải xây dựng thêm Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường thì sẽ tính đến những tình huống sự cố nào?
4. Từ thực tế nhiều sự cố xảy ra nhưng hoạt động ứng cứu lúng túng, không hiệu quả mặc dù doanh nghiệp có đầy đủ các Kế hoạch thì hiệu quả thực sự của các Kế hoạch đó là gì?
5. Thực tế đã xảy ra nhiều sự cố hỗn hợp, nhưng chưa thấy qui định đề cập đến. Vậy các doanh nghiệp có cần xây dựng thêm Kế hoạch ứng phó các sự cố hỗn hợp hay không?
6. Qui định cho phép lồng ghép các Kế hoạch, vậy các Kế hoạch tràn dầu, hóa chất, chất thải được phê duyệt rồi sau đó lồng ghép lại và phê duyệt thêm lần nữa? hay lồng ghép các Kế hoạch rồi phê duyệt? - Ông Phạm Văn Sơn - Tổng thư kí Hội BVTN&MT Việt Nam (VACNE), Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam (SOS.