Nguy cơ suy giảm nguồn lợi thủy sản do khai thác rong mơ bất hợp lý

Ảnh minh họa

Dọc theo bờ đá thôn Trung Toàn đến mũi Bắc bãi Biển Rạng thuộc thôn Thanh Long, xã Tam Quang; quanh đảo Hòn Dứa, Hòn Mang, trên các bãi cạn trước cửa vũng An Hòa và bãi cạn Rạn Lớn xã Tam Hải của huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam rong mơ được rải đầy trên bãi cát. Trong những năm gần đây, khai thác rong mơ đã mang lại một nguồn lợi lớn cho ngư dân Núi Thành mà đặc biệt là tại cộng đồng dân cư thôn Thuận An, xã Tam Hải. Với các phương tiện thô sơ như thuyền thúng hoặc ghe máy dưới 20CV, một lao động có thể khai thác được khoảng 1,5 đến 2 tạ rong tươi (khoảng 1 đến 1,5 tạ rong khô) chỉ trong một buổi sáng. Với giá 8.000đồng/kg rong khô thì lao động này có thể kiếm được vài trăm ngàn đồng một ngày.

Theo người dân nơi đây, nhiều năm trước, đến mùa này là rong mơ chết dạt đầy về bãi nhưng không ai màng đến. Gần 7 năm trở lại đây, đầu nậu các nơi về thu mua, thế là ngư dân đổ xô đi khai thác. Ngay cả đến bây giờ, ngư dân và cả chính quyền đều không biết người ta thu mua rong mơ về làm gì, chỉ biết là các đầu nậu và thấy được giá nên khai thác bán. Chỉ cần dùng thúng bơi ra một đoạn là có thể khai thác, lại có người thu mua ngay và trả tiền tươi nên ai cũng ham. Đầu năm 2012, bất chấp khuyến cáo, hướng dẫn của ngành chuyên môn và chính quyền địa phương, ngay từ đầu tháng 3 người dân đã đổ xô ra khai thác triệt để nguồn rong mơ non. Dẫn đến sản lượng một số nguồn lợi thuỷ sản khác bị suy giảm mà ngay chính người dân địa phương cũng đã nhận ra.

Năm nay, đầu nậu tới thu mua rong mơ sớm nên một số người dân bất chấp việc rong mơ đang còn non, chưa đủ tuổi khai thác đã khai thác nguồn tài nguyên này sớm hơn gần 2 tháng. Thấy họ khai thác mà chính quyền địa phương không can thiệp nên những người dân còn lại cũng đua nhau khai thác theo. Bà Bạch Thị Hoà, thôn Thuận An, xã Tam Hải nói “ lẽ ra giờ đang là mùa khai thác cao điểm cá chuồn, cá kình nhưng năm nay khai thác được ít. Rong mơ là nhà của chúng mà bị con người tàn phá thế này thì chúng tồn tại sao được? Bà con nơi đây đề nghị các ngành chức năng phải sớm can thiệp, nếu không vài năm nữa không còn cá để ăn!”.

Theo ông Nguyễn Đình Sơn, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp & Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Núi Thành, nhằm tăng cường tổ chức quản lý, khai thác hợp lý nguồn lợi rong mơ, bảo đảm việc tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản, phòng NN&PTNT huyện đã phối hợp với lực lượng thanh tra Thủy sản và Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Kỳ Hà tổ chức các đợt tuần tra, kiểm soát; tiến hành lập biên bản xử lý nhiều trường hợp khai thác rong mơ không đúng quy định. Tuy nhiên, chủ yếu vẫn là khuyên răn, nhắc nhở nên số tái phạm vẫn còn khá cao.

Để quản lý, khai thác hợp lý nguồn lợi rong mơ thu được hiệu quả kinh tế cao, góp phần phát triển ổn định, bền vững cho cộng đồng địa phương, trong thời gian đến các ngành chức năng cần quy hoạch, phân vùng khai thác hợp lý, không làm ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản và hệ sinh thái rạn san hô. Kiên quyết không cho khai thác rong mơ ở những khu vực đã được quy hoạch, khoanh vùng bảo vệ hệ sinh thái rạn san hô. Đồng thời, tập trung công tác tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ nguồn lợi thủy sản; Tăng cường công tác tuần tra, giám sát các hoạt động khai thác rong mơ và xử lý thật nghiêm các hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản, môi trường sống của các loài thủy sản và các rạn san hô.