Huế: Cần có giải pháp cấp bách để gìn giữ, bảo tồn hệ thống hồ quanh Kinh thành

>> Vai trò của cộng đồng trong bảo tồn đa dạng sinh học: bài học từ mô hình bảo tồn Cây Di sản >> Khoa Môi trường - Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế: 25 năm xây dựng và phát triển bền vững >> Hoạt động bảo tồn Cây Di sản trở thành phong trào của cộng đồng nhờ sự hưởng ứng của người dân >> VACNE cùng cộng đồng sôi nổi chuẩn bị kỷ niệm 15 Năm sự kiện Bảo tồn Cây Di sản Việt Nam >> Tâm sự của GS.TSKH Đặng Huy Huỳnh nhân 15 năm Sự kiện Bảo tồn Cây Di sản Việt Nam

Kinh thành Huế là một quần thể rộng lớn với rất nhiều hồ được xem là di tích lịch sử, cảnh quan văn hóa nổi tiếng như: hồ Kim Thủy, hồ Ngọc Dịch, hồ Thái Dịch… Đặc biệt là hồ Tịnh Tâm, nguyên là vết tích cũ của đoạn sông Kim Long chảy qua Huế. Đây được xem là một trong những thắng cảnh bậc nhất của đất kinh kỳ xưa.

Từ năm 1993, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức một đợt điều tra và rà soát lại toàn bộ hệ thống ao hồ quanh kinh thành, gửi văn bản báo cáo thực trạng cũng như giải pháp, kiến nghị đối với công tác bảo tồn, tôn tạo lên UBND thành phố, tỉnh. Theo đó, rất nhiều hồ đã thuộc phạm vi quy hoạch phát triển của thành phố, thế nhưng tất cả vẫn “dừng chân tại chỗ”. Hiện nay, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô chỉ quản lý những hồ trong khu vực Hoàng thành. Chính vì thế, những hồ đã được giao lại cho UBND tỉnh, thành phố đã không được sự quan tâm, quản lý sát sao. Việc làm đó đã dẫn đến tình trạng các hồ bị ô nhiễm, xâm lấn, trở thành nơi chứa nước thải, ao tù…

Hồ Tịnh Tâm bị đổi màu nước, bốc mùi và "nhường chỗ" cho...rau muống. Nguồn: internet

Nhiều cống, kênh mương lớn, hồ trở thành nơi…trồng rau, bị nhà cửa lấn chiếm, mất dấu vết. Điển hình là hồ Sấu, trước đây có nước sâu tới 3m mà nay là một bãi rau muống cạn; mặt hồ Tịnh Tâm, hồ Học Hải nay chỉ đủ thả sen, trồng rau; sông Ngự Hà - xương sống của hệ thống giao thông - thủy lợi dù đã được nạo vét nhưng cống Thủy Quan (đầu vào) vẫn trong tình trạng ao tù chưa lưu thông; 3 cống phía Bắc Hoàng thành bị nhà ở người dân che hết diện tích; hồ Võ Sanh cũng từng bị san lấp một phần để xây kiốt…Và phần lớn những kênh, hồ này đều bị người dân xả rác tùy tiện.

Hệ thống Hộ hào thành bị xâm thực. Nguồn: vov

Thực trạng trên đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như: ô nhiễm môi trường do dòng chảy tắc nghẽn, giảm chức năng tiêu thoát lũ, gây hư hại và tăng nguy cơ sụt lún, sụp đổ các cấu trúc, công trình của kinh thành, ngập lụt mỗi lần lũ lớn cũng đe dọa tới an nguy Thành Nội.

Sự xâm lấn một cách bừa bãi của các hộ dân quanh hồ đang ở mức báo động đỏ. Nếu không được đầu tư cải tạo kịp thời thì sẽ gây ra nhiều khó khăn cho khu vực nội thành Huế trong việc đối phó với những tác động của biến đổi khí hậu giai đoạn hiện nay. Những việc làm cấp thiết trước mắt trong việc đầu tư thay đổi toàn bộ cơ sở hạ tầng hệ thống thủy đạo sẽ tạo nên sự thay đổi đồng bộ, không chỉ bảo vệ an toàn tính mạng cho hơn 90.000 dân hiện đang sinh sống trong khu vực Nội Thành mà chính là góp phần gìn giữ di sản văn hóa kiến trúc Cung đình Huế - một di sản quý giá của nhân loại.